"Vì Tình Yêu, Con Người Ta Có Thể Đi Xa Đến Đâu?" - Phía Sau Nghi Can X

Trích từ những dòng cảm nhận ngắn gọn của Stefan S - A Nutshell Review được in trên mặt sau cuốn sách, câu hỏi ấy đọng lại như một nỗi bứt rứt trong tâm trí kể từ khi mình đặt Phía Sau Nghi Can X xuống, và cả sau khi đã nghiền ngẫm đủ ba bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết này.

Vì tình yêu, con người ta có thể đi xa đến đâu?

Mình được tặng cuốn Phía Sau Nghi Can X từ một người bạn trong một hoàn cảnh khá đặc biệt. Ừ, mình đã thực sự phấn khích về nó ngay từ khi đọc những lời giới thiệu trên mạng. Ừ, cũng biết chúng toàn là những lời lẽ có cánh dành cho tác phẩm mà bình thường mình không tin tưởng lắm. Nhưng truyện trinh thám mà, thể loại duy nhất mình có thể đọc hết cả quyển mấy trăm trang chỉ trong đôi ba ngày. Trên thực tế, những ngày cận Tết cày cuốc quyển sách này của mình đã không hề uổng phí. Thêm mấy ngày sau Tết để cày nốt mấy bộ phim chuyển thể từ tác phẩm này nữa.

Bài viết này mình sẽ tập trung vào nguyên tác (thực ra là bản dịch của Nhã Nam) của nhà văn Higashino Keigo. Cụ thể hơn là phần nội dung. Như nhiều tác phẩm văn học nước ngoài khác mình sẽ review trong tương lai, mình sẽ không quá tập trung vào khía cạnh câu từ hay cách diễn đạt, vì dù sao cũng là văn của dịch giả. Về phần phim, mình sẽ chỉ nói một cách ngắn gọn ở cuối bài.

Một lưu ý nhỏ, đó là bài viết sẽ đề cập khá nhiều nội dung chi tiết cuốn sách. Các bạn hãy cân nhắc kĩ trước khi đọc tiếp!

Đây là cuốn tiểu thuyết đầu tiên của Higashino Keigo mà mình có cơ hội cầm trên tay. Cũng là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông. Sự nổi tiếng ấy hoàn toàn có cơ sở.

Khác với nhiều tiểu thuyết trinh thám khác, tác phẩm mang một cốt truyện không quá phức tạp. Tiết tấu chậm rãi, đều đều đôi khi đến sốt ruột. Thực tế, phải nói rằng, quá trình điều tra luẩn quẩn phát sợ. Tình tiết nhẹ nhàng, ít biến cố lớn. Dẫu vậy, những điều ấy, cộng cả việc thiếu vắng những pha hành động nghẹt thở cũng không thể làm sức hút của câu chuyện giảm sút. Cú plot twist cuối truyện càng khẳng định một cách rõ ràng: Higashino Keigo có cách thức của riêng mình để làm nên một kiệt tác.

Tác giả đã ngửa bài ngay từ những chương đầu tiên: Hanaoka Yasuko là thủ phạm giết chồng cũ - Togashi Shinji, với sự giúp sức của cô con gái Misato. Còn Ishigami Tetsuya - một thầy giáo dạy toán cấp ba, một thiên tài ẩn dật sau lốt gã hàng xóm lập dị, là kẻ giúp Yasuko phi tang cái xác. Nhưng câu hỏi "Làm thế nào?" mới là điều giữ chân độc giả lại với trang sách. Rốt cuộc thì, đến ngay cả Yasuko cũng bất ngờ trước câu trả lời cơ mà!

Đề thi có những chỗ không thể phát hiện ra nếu cứ suy nghĩ theo một hướng. Chẳng hạn như nhìn thì tưởng là bài về hình học những thực ra lại là hàm số.

Phía sau mỗi tội ác đều là một bi kịch. Không chỉ tập trung vào quá trình phá án, tác giả đã viết lên câu chuyện về tình yêu, tình bạn, về ý nghĩa của toán học nói riêng và về nền giáo dục Nhật Bản đương thời nói chung.

Tình yêu… tình yêu là hi sinh.

Anh ấy đã hy sinh rất nhiều để bảo vệ mẹ con chị. Một sự hy sinh mà những người bình thường như tôi và chị không thể tưởng tượng ra nổi. Có lẽ ngay sau khi vụ án xảy ra, anh ấy đã sẵn sàng thế chỗ cho mẹ con chị trong trường hợp xấu nhất […] Chính vì vậy mà anh ấy đã chặn hết đường thoát thân của chính mình để trong trường hợp xấu nhất, anh không thể quay đầu lại được.

Hãy quên mọi chuyện về tôi đi. Em không được cảm thấy mình có tội. Vì nếu em không hạnh phúc thì mọi việc tôi làm đều là vô nghĩa.

Anh thấy chẳng có gì hối tiếc. Anh chẳng có lý do gì để chết. Chỉ là anh không có lý do gì để sống thôi. Anh bước lên chiếc bục gỗ, định cho đầu vào sợi dây thì chuông cửa reo. Tiếng chuông cửa định mệnh […] Cuộc sống của Ishigami thay đổi hẳn kể từ sau lần gặp gỡ mẹ con Hanaoka. Anh không còn ý muốn tự sát nữa mà đã tìm được niềm vui của cuộc sống. Chỉ cần tưởng tượng hai mẹ con đang làm gì, ở đâu thôi là anh cũng thấy vui rồi. Trên toạ độ thế giới có hai điểm mang tên Yasuko và Misato. Đối với Ishigami, điều đó thật kỳ diệu.

Tình bạn… tình bạn là thấu hiểu.

Vì anh là bạn tôi. Chẳng có lý do nào khác cả.

Bộ óc của cậu… một bộ óc tuyệt vời, tôi rất tiếc khi thấy cậu buộc lòng phải sử dụng nó vào một việc như vậy. Tôi rất đau buồn. Tôi cũng buồn vì sẽ mãi mãi mất đi một đối thủ có một không hai như cậu.

Toán học… toán học là đam mê.

Họ dạy theo một chương trình đã định sẵn mà không hiểu bản chất của toán học, họ chỉ nghĩ tới một việc là bắt học sinh phải đạt được một số điểm nhất định […] "Mình đang làm gì ở đây thế này?" Ishigami nghĩ. "Mình đang bắt học sinh làm bài chỉ để lấy điểm mà chẳng có chút gì liên quan đến môn toán. Việc chấm bài thi đó, rồi cả việc quyết định trượt hay đỗ cũng chẳng có ý nghĩa gì. Những thứ này không phải là toán học. Tất nhiên càng không phải là giáo dục."

Việc mất tự do chẳng là gì đối với anh. Chỉ cần có giấy và bút là anh có thể chiến đấu với các bài toán. Giả sử có bị trói chân, trói tay đi nữa thì anh sẽ làm việc đó trong đầu. Kể cả không nhìn thấy gì, không nghe thấy gì thì cũng không ai có thể chạm tới bộ não của anh. Với anh, đó là một thiên đường vô tận. Nguồn cảm hứng mang tên toán học đang ngủ say, để khơi dậy được nó dẫu phải mất cả đời cũng vẫn là chưa đủ.

Trên đây là những nội dung chính mà cuốn sách muốn gửi gắm đến độc giả. Bên cạnh đó, cách khắc hoạ nhân vật của Higashino Keigo cũng là một điểm sáng lớn. Điều đó thể hiện rõ nhất qua nhân vật Hanaoka Yasuko. Một phụ nữ trung niên từng là gái tiếp viên quán bar, cũng đã qua hai cuộc hôn nhân đổ vỡ. Và một kẻ ngộ sát chồng.

Rồi, đó là tất cả những gì mình muốn nói về cuốn sách. Còn lại, tốt hơn hết là các bạn hãy tự đắm mình vào trang sách để trực tiếp cảm nhận. Còn bây giờ, mình sẽ dành ra vài dòng để nhận xét và so sánh ba bộ phim được chuyển thể từ tiểu thuyết này.

Bộ phim đầu tiên được Nhật Bản sản xuất năm 2008. Bản này bám khá sát nguyên tác. Dù tất nhiên đã bị lược bỏ một số tình tiết và thay đổi cái kết. Theo mình, đây là bản tốt nhất và đem lại nhiều cảm xúc nhất.

Sau bốn năm kể từ bản adaptation đầu tiên, Hàn Quốc cũng cho ra mắt một phiên bản khác mang tên Ẩn Số Hoàn Hảo (Perfect Number). Điểm sáng lớn nhất chính là khả năng diễn xuất tự nhiên của dàn diễn viên. Nhân vật Kudo Kuniaki cũng khá đẹp mã, như truyện miêu tả, chứ không sở khanh như hai tên còn lại. Điểm trừ là kịch bản bị phóng tác hơi nhiều.

Cuối cùng là bộ phim ra mắt năm 2017 của Trung Quốc. Có những chi tiết khiến mình tự hỏi đây là bản chuyển thể từ tiểu thuyết hay remake bản phim Hàn không biết. Phần đầu phim mình đánh giá cực kì ổn. Nhưng thôi nào, Ishigami ra đầu thú cơ mà!!!

Đến đây là hết rồi. Cảm ơn các bạn đã kiên nhẫn đọc hết bài review đầu tay này của mình và hẹn gặp lại!